Onbevlekte ontvangenis

L’Immaculée Conception (Onbevlekte Ontvangenis), oorspronkelijk verschenen in 1930, is een van de hoogtepunten uit de Franse surrealistische literatuur. De titel verwijst naar het gelijknamige dogma in de Rooms Katholieke Kerk maar suggereert vooral “poëzie zonder smetten van de rede”.
Kern van Onbevlekte Ontvangenis vormt de afdeling Bezetenen. In vijf lange prozagedichten betreden de dichters André Breton en Paul Éluard met de methode van het automatische schrijven de wereld van de geesteszieken om aan te tonen hoeveel poëzie juist daar te vinden is. Voorafgaand verbeelden zij de verschillende levensfasen van de mens: de conceptie, het leven in de baarmoeder, geboorte, leven en dood. In de afdeling Bemiddelingen schilderen zij een leven onderhevig aan de wetten van de gewoonte. Daarna volgen aanbevelingen voor een surrealistische wijze van leven.
Het surrealisme als stroming in literatuur en kunst wordt gekenmerkt door het besef dat er buiten (boven of onder) de algemeen aanvaarde werkelijkheid een andere werkelijkheid schuilgaat die wij met ongewone middelen moeten benaderen: droom, humor, het psychisch automatisme of andere geestverruimende middelen.